Dziś wpis o genezie powstania karabinka Kałasznikowa, czyli popularnego Awtomatu Kałasznikowa (AK). Otóż wśród osób nieprzesadnie mocno zainteresowanych bronią strzelecką, do dzisiaj można spotkać się z tezą, jakoby Michaił Kałasznikow skopiował niemiecki karabinek automatyczny StG.44 (Sturmgewehr 44), wprowadzony do uzbrojenia niemieckich sił zbrojnych w okresie drugiej wojny światowej. Osoby które mocniej siedzą w temacie, często zdają sobie jednak sprawę z tego, że teza ta nie jest prawdziwa. Powiem więcej- jak się przyjrzeć konstrukcji karabinka AK, można dojść do wniosku, że pod względem budowy mechanizmów wewnętrznych, bardziej przypomina on amerykański karabin samopowtarzalny M1 Garand z okresu drugiej wojny światowej, niż niemieckiego Sturmgewehra. Poniżej zamieściłem cytat z artykułu Pochodzenie karabinka AK. Dodam że artykuł ten, autorstwa Bogusława Trzaskały, dostępny jest w sieci, na stronie Militech- link.
Domyślać się należy, że Kałasznikow dostał do ręki karabin Garanda, który trafił do ZSRR w drodze międzysojuszniczej wymiany sprzętu, przeanalizował jego konstrukcję i dostrzegł zalety oraz możliwość przekonstruowania i udoskonalenia zespołu ruchomego. Karabinek AK, odmiennie od M1 Garand, ma układ nowoczesny, gdzie suwadło znajduje się w zamkniętej komorze zamkowej z tyłu broni. Dzięki umieszczeniu komory gazowej nad, a nie pod lufą, nie ma potrzeby, by suwadło obchodziło magazynek z boku, jak dzieje się to w M1, czy też z obu boków jak w karabinie Maroszka czy klonach karabinu maszynowego BAR.
Można by było mieć wątpliwości, co do powiązań rodzinnych między Garandem, a AK, ale sposób zasilania karabinka Kałasznikowa z 1944, którego mechanizm ryglowy i zespół ruchomy po dalszych, drugorzędnych zmianach został zastosowany w AK, zdradza to już na pierwszy rzut oka! Powyższego w żadnym razie nie należy rozumieć jako skopiowania amerykańskiej broni.
Rozwiązania szczegółowe M1 Garanda i karabinka z 1944 są odmienne, nawet w obrębie zespołu ruchomego, i można mówić można jedynie o silnej inspiracji w zakresie układu zasadniczych elementów zamka i suwadła. Zespół ruchomy Kałasznikowa jest bez wątpienia znacznie bardziej nowoczesny i nie należy się dziwić, że po zmianach niektórych elementów został zastosowany w AK, a następnie zrobił wielką światową karierę (w karabinie maszymowym PK i karabinkach Valmet czy Galil, a z pewnymi zmianami w karabinkach SG 55x, AR70/90 czy w karabinku maszynowym Minimi).
W powyższym cytacie można zauważyć że autor artykułu, analizując konstrukcję karabinka Kałasznikowa, doszedł do wniosku, że Michaił Kałasznikow, przed skonstruowaniem swojej broni, zapoznał się z karabinem Garanda. Czy jest jednak jakieś źródło potwierdzające tezę autora artykułu? Okazuje się że tak- ów źródło to sam Michaił Kałasznikow! Poniżej cytat z książki Moje życie jak krótka seria, która to jest wywiadem-rzeką z Michaiłem Kałasznikowem. Cytat ten tyczy się prototypowego karabinka samopowtarzalnego Kałasznikowa, który choć nie został wprowadzony do uzbrojenia, to stanowił punkt wyjścia podczas prac nad karabinkiem automatycznym, który to został wprowadzony do uzbrojenia jako AK:
Zainspirowałem się amerykańską strzelbą garand, nabijaną automatycznie. Oryginalność mojego projektu polegała na włączeniu w jego budowę mechanizmu do odrzucania pustych nabojów, z kilkoma modyfikacjami. Rezultat był niezły.
Muszę zaznaczyć że choć w powyższym cytacie mowa jest o strzelbie garand, to jestem pewien że chodzi tak naprawdę o karabin samopowtarzalny M1 konstrukcji Garanda. Najpewniej tłumacz książki nie miał dużej wiedzy na temat broni strzeleckiej, stąd też karabin Garanda stał się w polskiej wersji językowej strzelbą.
milimoto 