Skręcenie broni

skrecenie_broni

Na powyższej grafice rysunek numer 1 obrazuje broń skręconą w lewo, rysunek numer 2 obrazuje broń nie skręconą, natomiast rysunek numer 3 obrazuje broń skręconą w prawo. W okularze lunety widać zielone podłoże tworzące linię widnokręgu, rysunek powstał z założeniem że linia widnokręgu jest idealnie pozioma (horyzont prawdziwy). Czerwona kropka w okularze lunety obrazuje średni punkt trafienia. Jak widać na rysunku, skręcenie broni w lewo powoduje duże przesunięcie średniego punktu trafienia w lewo (uchyb poziomy) oraz nieznacznie przesunięcie średniego punktu trafienia w dół (uchyb pionowy). Natomiast skręcenie broni w prawo powoduje duże przesunięcie średniego punktu trafienia w prawo (uchyb poziomy) oraz nieznacznie przesunięcie średniego punktu trafienia w dół (uchyb pionowy).

 

 

Podczas strzelania z broni strzeleckiej należy dążyć do tego aby broń nie miała przechyłu bocznego (skręcenia) w lewo bądź w prawo. Jeśli podczas strzału broń będzie skręcona w lewo, to średni punkt trafienia powędruje w lewo (uchyb poziomy) oraz w dół (uchyb pionowy) względem punktu celowania. Jeśli podczas strzału broń bęzie skręcona w prawo, to średni punkt trafienia powędruje w prawo (uchyb poziomy) oraz w dół (uchyb pionowy) względem punktu celowania. Skręcenie broni powoduje znacznie większy uchyb poziomy niż pionowy. Przykładowo zgodnie z napisaną przez Jerzego Ejsmonta książką Balistyka dla snajperów, podczas strzelania na odległość 800 metrów z broni na nabój .308 Winchester (pocisk Lapua Scenar o masie 185 granów, prędkośc początkowa 750 metrów na sekundę), skręcenie broni w prawo (zgodnie z ruchem wskazówek zegara) o 10 stopni powoduje że średni punkt trafienia zostaje przesunięty w prawo o około 21 centymetrów oraz w dół o 2 centymetry. Jednym z czynników powodujących skręcenie broni jest tendencja strzelców do poziomowania broni względem elementów otoczenia, które niekoniecznie muszą być poziome. Przykładowo jeśli strzelec poziomuje broń względem linii widnokręgu, która związana jest z horyzontem topograficznym, to linia widnokręgu może być wyznaczana przez (przykładowo) pochyłe wzgórze. Jeśli strzelec będzie poziomował broń względem pochyłego wzgórza, może dojść do skręcenia broni. Aby nie dochodziło do skręcenia broni, niektóre celowniki optyczne wyposażone są w poziomicę, która umożliwia ustawienie broni poziomo niezależnie od punktów odniesienia. Występują również przeznaczone do broni poziomice nie stanowiące elementu celownika, lecz będące oddzielnym elementem mocowanym na szynie montażowej broni.

 

 

Przechył boczny wozu bojowego

czolg_przechyl

Powyższa grafika pochodzi z wydanej w 1974 roku polskiej instrukcji „Podręcznik czołgisty”. Widoczny w górnej części grafiki napis brzmiący „5. Na przechylenie boczne czołgu podczas strzelania w terenie pofałdowanym” odnosi się do tytułu podrozdziału (tytuł podrozdziału brzmi „Określenie poprawek celowania”). Zgodnie z grafiką, aby skompensować wpływ przechyłu bocznego własnego czołgu na położenie średniego punktu trafienia, należy celować w lewy górny róg celu przy przechyle własnego czołgu w prawo oraz celować w prawy górny róg celu przy przechyle własnego czołgu w lewo. Dwie sylwetki czołgu znajdujące się na dole grafiki przedstawiają własny czołg stojący tyłem do osoby oglądającej rysunek, choć pierwsze wrażenie może sugerować inną sytuację (sylwetki czołgu mają namalowaną na środku kropkę, która może kojarzyć się z wylotem lufy armaty czołgowej, co z kolei może kojarzyć się z sytuacją w której namalowany czołg stoi przodem do osoby oglądającej rysunek).

 

 

Skręcenie boczne broni może występować nie tylko w przypadku broni strzeleckiej, ale również w przypadku broni artyleryjskiej, między innymi takiej która stanowi uzbrojenie główne wozów bojowych. Przy czym o ile strzelec znajdujący się na nierównym podłożu zazwyczaj może ustawić broń poziomo, likwidując skręcenie broni, to likwidacja skręcenia broni zazwyczaj nie jest możliwa w przypadku czołgu bądź innego wozu bojowego stojącego na pochyłym wzgórzu w sposób powodujący przechył boczny pojazdu. Stąd też powyżej zamieściłem fragment wydanej w 1974 roku polskiej instrukcji zatytułowanej Podręcznik czołgisty, która zawiera informacje jak należy celować aby skompensować wpływ przechyłu bocznego własnego czołgu (a tym samym skręcenia jego uzbrojenia głównego) na położenie średniego punktu trafienia względem punktu celowania. Wydany w 1974 roku Podręcznik czołgisty dotyczy w dużej mierze radzieckiego zimnowojennego czołgu średniego T-54/T-55, tym samym pojazdu bez systemu kierowania ogniem. Współczesne czołgi wyposażone są natomiast w zaawansowane systemy kierowania ogniem, znacznie ułatwiające celne strzelanie przy przechyle bocznym własnego wozu. Zaznaczę również że istnieją względnie nieliczne pojazdy pancerne z zawieszeniem umożliwiającym obniżenie jednego boku pojazdu przy jednoczesnym podniesieniu drugiego boku pojazdu (przykładowo francuski samochód pancerny AMX-10RC wyposażony w zawieszenie hydropneumatyczne), co przynajmniej w teorii powinno umożliwiać likwidację skręcenia broni przy wozie stojącym na pochyłym wzgórzu.

Skręcenie broni

Dodaj komentarz